Een verklaring van erfrecht wordt opgemaakt door een notaris. De notaris verklaart hierin, nadat alle gegevens bij onder andere de Burgerlijke Stand en het Centraal Testamententregister zijn gecontroleerd, wie is overleden, of de overledene een testament heeft gemaakt en of er een executeur is en wie de erfgenamen van de overledene zijn.
Als iemand overlijdt mag een bank de rekeningen ten name van de overledene blokkeren. Als erfgenamen de rekening toch willen gebruiken (bijvoorbeeld om betalingen te doen) hebben ze een verklaring van erfrecht nodig. Op het moment dat er een verklaring van erfrecht aan de bank is overlegd, kunnen de erfgenamen weer over de rekening ten name van de overledene beschikken. Ook andere instanties kunnen om een verklaring van erfrecht vragen, denk bijvoorbeeld aan een verzekeringsmaatschappij die tot uitkering moet overgaan. Mocht tot de nalatenschap van de overledene een woning behoren dan zal bij de verkoop en levering van die woning eveneens een verklaring van erfrecht nodig zijn.